Burkina Faso

POLITIEK

In 1960 werd Burkina Faso, toen nog Boven Volta, onafhankelijk van het Franse imperium. Maurice Yameogo werd de eerste president, maar door economische achteruitgang en corruptie werd hij in 1966 door de stafchef van het leger afgezet, die zelf de macht greep. Tot midden jaren ‘80 volgden vele staatsgrepen en wisselden militaire en burgerregeringen elkaar af.

In augustus 1983 grepen een groep, jonge radicale militairen de macht onder leiding van Sankara. Een jaar later veranderde Sankara de naam van het land in Burkina faso, “het land van de integere mensen”. Geheel in de politieke traditie van Burkina Faso vond er in 1987 wederom een staatsgreep plaats door Blaise Compaoré, één van de militairen die een paar jaar eerder samen met Sankara de macht had gegrepen. Sankara werd vermoord tijdens de staatsgreep en Compaoré liet zijn oude collega’s ter dood veroordelen. Nadien vestigde hij er een dictatoriaal regime.

Begin jaren ’90 voerde Compaoré enkele versoepelingen door, waaronder een grondwetswijziging die voorzag in een meerpartijenstelsel. In 2000 werd er ook nog een grondwetswijziging aangebracht die bepaalt dat één president nog maar twee termijn en van vijf jaar het land mag leiden, ingaande vanaf 2005. Compaoré is nog steeds aan de macht. Hij werd in 2005 met grote meerderheid verkozen, en mag na deze termijn nog één keer proberen als president verkozen te worden.

Burkina faso profileert zich binnen de West Afrikaanse regio als bemiddelaar in de regionale conflicten, zoals in Togo en Liberia. Het land levert troepen aan de Afrikaanse vredesmacht die in verschillende landen van het continent actief is. De buurlanden beschuldigden Burkina Faso in het recente verleden echter van steun aan samenzweringen tegen hun regeringen, iets wat door Compaoré met klem ontkend wordt. Het conflict in buurland Ivoorkust veroorzaakt een stroom van migranten naar Burkina Faso. Deze migranten zijn van origine Burkinezen, die in Ivoorkust gediscrimineerd en soms zelfs vermoord worden. Officieel verkiest de regering zich terughoudend op te stellen ten opzichte van het conflict in Ivoorkust, ondanks het gevaar waarin landgenoten verkeren. Nochtans beweren velen dat Compaoré zich verregaande gemoeid heeft in het conflict in Ivoorkust o.m. door het sturen van wapens aan de rebellen in het noorden van Ivoorkust.

ECONOMIE

Burkina Faso is een van de armste landen van de wereld. Maar liefst 92 % van de bevolking is werkzaam in de landbouw. De meerderheid doet enkel overlevingslandbouw: mensen verbouwen voedsel of houden vee voor eigen consumptie. Overschotten worden bewaard voor moeilijke jaren, weggeschonken of verkocht. Boeren die alleen maar voor de markt produceren zijn er bijna niet. Het grootste probleem van de regio is het chronische tekort aan water. Slechts 10% van het areaal is bewerkbaar zonder irrigatie.

Sinds 1994 kent Burkina Faso een redelijk stabiele economische groei van ongeveer 5 % per jaar. De economie is grotendeels gebaseerd op landbouw en veeteelt. Hierdoor is ze gevoelig voor externe factoren als droogte en de prijs van landbouwproducten op de wereldmarkt. De belangrijkste exportproducten zijn katoen, vee en goud. Het land is dan ook nauwelijks geïndustrialiseerd. De exploitatie van een vijftal goudmijnen begint in 2006. De verwachting is dat de industriële sector zal groeien.

SOCIAAL

Het is slecht gesteld met het onderwijs in Burkina Faso. Geschat wordt dat minder dan 50 % van de jongeren de lagere school afmaakt. Het analfabetisme is dan ook hoog in Burkina, ongeveer twee op de drie mensen kan niet lezen of schrijven.

De gezondheidszorg staat er niet veel beter voor. De zuigelingensterfte is hoog en de levensverwachting ligt tussen 45 en 50 jaar. Ondervoeding en ziekten als malaria en meningitis zijn veel voorkomend in het land. HIV/Aids is een nieuwe bedreiging voor de volksgezondheid. In 2003 werd het aantal mensen met AIDS of HIV-besmetting geschat op 490.000. Voorbehoedsmiddelen worden echter weinig gebruikt in het land, waardoor de verspreiding toeneemt.

Geweld tegen vrouwen, in de vorm van vrouwenbesnijdenis, blijft een probleem in Burkina Faso. Hoewel de overheid voorlichting geeft over de onwenselijkheid van deze traditie, wordt vrouwenbesnijdenis vooral op het platteland nog veelvuldig uitgevoerd.